نویسنده: ملیکا نصیر(دانشجوارشد مدیریت بازرگانی)
امروزه دنیا با تغییرات گسترده‌ای مواجه است. ظهور گوشی های هوشمند، اینترنت پر سرعت و دسترسی آسان به آن، افزایش آگاهی مصرف کنندگان و گسترش بی سابقه استفاده از فضای مجازی و .... از جمله عواملی‌ست که نیاز بشریت به تکنولوژی و معرفی نوآوری‌‌های جدید را آشکار می‌سازد!
TAMیا مدل پذیرش تکنولوژی (فناوری)دربررسی فناوری‌های نوین و شرایط تقاضا برای آن نوآوری جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به زبان ساده‌تر می‌توان گفت TAM میزان پذیرش محصولات و خدمات مبتنی بر فناوری و نوآوری را از دید مصرف کننده بررسی می‌کند.
این مدل بر ۳ اصل استوار است :
۱.سودمندی ادراک شده: در این رکن از TAM مصرف کننده یا مشتری فناوری جدید را از حیث نیاز خود بررسی می‌کند. مشتری منفعت و سود خود را نسبت به آن محصول در نظر می‌گیرد! برای مثال با ظهور گوشی های هوشمند مصرف کننندگان نسبت به مزایا و فواید این فناوری جدید و نوآوری آگاهی یافته و به عنوان نیاز تلقی کردند و امروزه این گوشی های هوشمند جایگاه غیر قابل انکاری در بین عموم پیدا کرده‌است.
در بررسی این عنوان لازم است منحنی زمان پذیرش نوآوری را بشناسیم:
قبل از تجاری سازی ایده‌هاتان مدل پذیرش فناوری را بشناسید
در این منحنی نوجویان گروهی ۲.۵ درصدی هستند با ویژگی هایی چون ریسک پذیری بالا، سطح سواد و درآمد نسبتا بالا و رقابت طلب و ... که به دنبال نوآوری و فناوری های جدید هستند. در تجاری سازی ایده‌ها این گروه به طور جدی باید مورد بررسی قرار گیرد. در مقابل آن ها واپسگرایان قرار دارند، گروهی که دیرتر از همه پذیرای نوآوری و فناوری جدید هستند و هنگامی که نسبت به آن محصول یا خدمات اطمینان کامل پیدا کردند و خطر و ریسکی آن ها را تهدید نکرد و گروه‌های دیگر از آن استفاده کردند به سراغ آن فناوری می‌روند.
۲.سهولت استفاده ادراک شده: در این رکن به آسانی استفاده از محصولات یا به اصطلاح USERFRIENDLY بودن آن توجه می شود. برای مثال : بانکی در ایران برای برطرف سازی مشکلات پرداختی بازنشستگان خدمات بانکداری الکترونیکی را برای آن‌ها عرضه نمود، اما با مشکلات بیشتری مواجه شد. چرا که اکثریت بازنشستگان را افراد مسن تشکیل می‌دهند و این گروه از افراد توانایی کار با فناوری های نوین را نداشتند لذا پذیرش فناوری با شکست مواجه شد.
اما در مقابل شرکت تولید چرخ های خیاطی کاچیران هنگام عرضه محصولات جدید خود به برگزاری کلاس های آموزشی و ارایه CDهای آموزشی و .. پرداخت و به راحتی چرخ خیاطی های نسل جدید مورد پذیرش افراد قرار گرفت.
قبل از تجاری سازی ایده هایتان مدل پذیرش فناوری را بشناسید۳.ریسک ادراک شده: هرچقدر فناوری‌های جدید با ریسک بیشتری برای مصرف کنندگان همراه باشد فناوری و نوآوری دیرتر پذیرفته می شود و در مقابل فناوری های جدید و نوآوری هایی که ریسک کمتری را برای مصرف کنندگان به همراه دارند، راحت‌تر مورد پذیرش مصرف کنندگان قرار خواهند گرفت.
می‌توان گفت قبل از تجاری سازی ایده‌هایمان بهتر است نوآوری عرضه شده خود را از دید مصرف کنندگان ببینیم و خود را به عنوان مصرف کننده آن نوآوری و فناوری جدید در نظر بگیریم. اگر محصولات و خدمات ما به عنوان یک نیاز و یک منفعت برای مشتری هایمان مطرح نمی شود، قبل از عرضه محصولات آن نیاز را از طریق تبلیغات و ... ایجاد کنیم و سود حاصل از استفاده نوآوری های جدید را برای آن‌ها شرح دهیم..اگر نوآوری و فناوری های جدید ما نیاز به آموزش و یادگیری برای مصرف کنندگان‌مان را دارد خدمات همراه آن نوآوری را نظیر دوره های اموزشی، بروشورهای آموزشی و تبلیغات و .. را اضافه کنیم و در نهایت ریسک استفاده از نوآوری و فناوری جدید عرضه شده را برای مصرف کنندگان به حداقل برسانیم.
